Esenlik (Well-being) ve Liderliğin Anahtarları

En iyi liderler, herkesin kendisi ve işi hakkında iyi hissedebileceği bir ortam yaratır. Bu 6 bileşen, esenlik liderliğini — hem kendiniz hem de başkaları için — önceliklendirmenize yardımcı olur.

Liderlik ve Çalışan Esenliği Birbirine Bağlı: Nasıl mı?

Pandeminin ilk günlerinde, birçok organizasyon liderlerin kişisel etkinliklerini artırmalarına yardımcı olmak için öz bakıma daha fazla odaklanarak çözümler aradı. Haklılardı; pandemi, ardında bir stres ve tükenmişlik dalgası bırakmıştı. Ancak öz bakımın önemi ve dayanıklılığın başkalarını yönlendirme açısından temel bir ihtiyaç olması bilinse de, bunlar tek başına yeterli değildi.

Liderlerin, çalışanların gerçek esenliğine ulaşmalarına yardımcı olması için topluluk, bağlantı ve aidiyet hissine daha geniş bir odaklanma gereklidir. Araştırmamız, özellikle liderlerin sanal ekipleri yönetirken anlamlı bağlantılar kurmaları gerektiği anlarda bunun doğruluğunu teyit etti.

Çalışan Esenliği Liderlik Gerektirir

Öncelikle, esenlik neden önemlidir, özellikle işyerinde?

Çalışanlar esenlik hissine sahip olduklarında, daha bağlı ve yaratıcı olurlar. Ayrıca, iş tatminleri ve üretkenlik seviyeleri daha yüksektir.

Esenlik ve liderliğin önemi açıktır: “Bir lider olarak, başkalarına bakmak ve onların iyi olabileceği bir ortam yaratmak sizin görevinizdir,” diyor, 20 yılı aşkın süredir yönetici koçu ve kolaylaştırıcı olan Dr. Paige Graham. “Esenliği, hem bireysel hem de topluluk içinde iyi hissetmek ve iyi işlev göstermek olarak düşünmeyi seviyorum,” diye ekliyor Graham.

“Sessiz istifa” (quiet quitting) trendi, kurumlara çalışan esenliğinin gerçekten önemli olduğunu öğretti. Bugün çalışanlar, işlerine her şeylerini adamaya eskisi kadar istekli değil. Bunun yerine, herkesin gelişmeye teşvik edildiği bir ekipte anlamlı işler yaptıkları tatmin edici kariyerler istiyorlar.

6 Bileşende Esenlik Liderliği

CCL’de, esenlik liderliğinin 6 bileşenine odaklanarak, kurumların bilinçli uygulamaları hayata geçirmesiyle kişilerin kendi liderlik ve esenliklerini (aynı zamanda meslektaşlarının ve üstlerininkileri) geliştirmesine yardımcı oluyoruz. İşte esenliğin 6 temel taşı:

  1. Amaç
  2. Gelişim
  3. Sağlık
  4. Yetki
  5. Bağlantı
  6. Dayanıklılık

Liderler bu 6 bileşene odaklandıklarında, hem kendileri hem de başkaları için esenliği önceliklendirirler ve bu, yalnızca ekiplerini değil, kurum kültürünü de daha kapsamlı şekilde etkileyen sonuçlar doğurur. Çalışan esenliği desteklendikçe, geliştirildikçe ve ödüllendirildikçe yeni zihniyetler ve uygulamalar dallanıp budaklanarak tüm organizasyonda sürdürülebilir hale gelir.

1. Amaç

Çalışanlar yaptıkları işin içsel bir değeri ve anlamı olduğuna inandıklarında — ve günlük görevlerini kurummisyonuna bağlayabildiklerinde — bir amaç duygusu hissetmeleri daha olasıdır.

Amaç hissine ulaşmak, farkındalıkla başlar. “İşimizin bize enerji veren ve anlamlı olarak nitelendirdiklerimizle aynı çizgide olan kısımlarını fark etmemizde fayda var” diyor Graham. Bu farkındalık herkes için faydalıdır, ancak değer çizgilerinin iş ile uyumlu olması özellikle iş gücündeki genç nesiller için çok önemlidir.

TÜYO: Liderler, çalışan esenliğini desteklemek ve bu bağlantıyı kolaylaştırmak için liderlikte amaca odaklanabilir. Ekibinizden  işleri onlar için anlamlı kılan şeyleri düşünmelerini isteyin. Toplantılar sırasında sadece iş görevlerini değil, bireylerin durumlarını da kontrol edin. Şöyle sorular sorabilirsiniz: “Nasıl gidiyor? Geçen hafta size enerji veren ne oldu? Sizi en çok ne zorladı?” Ardından, onların deneyimlerini aktif bir şekilde dinleyin ve empatiyle yanıt verin. Yargılamaktan veya savunmaya geçmekten kaçının. Unutmayın, amacınız her sorunu “çözmek” değil, olanları duymak ve destek sağlamaktır.

2. Gelişim

İnsanların sınanmayı ister, bu nedenle çalışan esenliği, bireylerin büyüdüğünü ve öğrendiğini hissettiği durumlarda artar. Öğrenme kültürünün önceliklendirildiği ve büyüme zihniyetinin değer gördüğü bir organizasyonda liderler, hataları öğrenme fırsatları olarak kabul eder. Bunun sonucunda, insanlar risk almaktan korkmadıkları için daha yenilikçi ve yaratıcı olurlar.

TÜYO: Liderler, yeni fikirlere nasıl tepki verdiklerini değerlendirmeli ve toplantıları kazançları ve kayıpları kutlamak için bir fırsat olarak kullanmalıdır. İnsanların, neyin yanlış gittiğini ve bundan neler öğrendiklerini paylaşmaları için bir alan yaratın. Bu, yöneticilerin ve amirlerin psikolojik olarak güvenli bir işyeri oluşturmak için bilinçli bir çaba göstermesiyle en iyi şekilde çalışır; böylece ekip üyeleri hata yapmaktan korkmaz ve öğrendiklerini dillendirmekten çekinmez.

3. Sağlık

Sağlık, esenliğin temel bir bileşenidir; çünkü sağlıklı zihinler ve bedenler, akıl yürütme, problem çözme, öğrenme ve yaratıcılığı artırır.

“İnsan beyninin kaldırabileceği yükün bir sınırı vardır,” diyor Graham. “Eğer dinlenmeden sürekli çalışır ya da gününüze hareket katmazsanız, daha büyük bilişsel zorlukların üstesinden gelemezsiniz. Hafızanız zarar görür ve yaratıcı olamazsınız.”

Sağlık ve liderlik arasında bir bağlantı vardır: İdeal sağlık ve etkili liderlik; hareket, beyninizi besleyen besleyici gıdalar ve iyi bir gece uykusu gibi temel uygulamalarla başlar. Bunlar, duygularımızı düzenlememize ve bir önceki günün olaylarını işlememize yardımcı olur.

TÜYO: Liderlerin davranışları kültürü belirler. Eğer kendi sağlığınıza odaklanır, iyi bir tatil yapar (ve başkalarını da bunu yapmaya teşvik eder), geç saatlerde e-posta göndermeyi sınırlayan sınırlar koyar ve gün boyunca hareketinizi artırmak için “yürüyerek konuşma” toplantıları planlarsanız, üstlerinize güçlü bir destek mesajı gönderirsiniz.

4. Yetki

Çalışanlar kontrolde olduklarını hissettiklerinde, dışarıdan kontrol edildiklerini hissettiklerinden daha çok esenlik hissederler. Engellerle karşılaştıklarında, yetki hissine sahip insanlar hedeflerine ulaşmada daha ısrarcıdır, işte ve evde bilinçli bir şekilde hareket ederler.

“Bazen, kontrolümüz dışında şeyler oluyor ve sadece ortaya çıkan sorunları çözmeye çalışıyormuşuz gibi hissettiğimizde, kendi eylemlerimiz ve bu eylemlerin sonuçları üzerinde çok az kontrolümüz olduğunu düşünebiliriz,” diyor Graham.

Peki, liderler insanlara nasıl bir yetki hissi kazandırabilir? Öncelikle, amaç, yetki ve çalışan esenliği arasındaki bağlantıyı anlamakla başlayın.

TÜYO: Ekip üyelerinizin her birine anlamlı gelen şeylerin ne olduğunu öğrenirseniz, bu sorumlulukları işlerine daha fazla entegre etmeleri için seçenekler sunabilirsiniz. Organizasyon liderleri, çalışanlarının nerede ve nasıl çalışacaklarına dair mümkün olduğunca fazla tercih sunarak esenliklerini destekleyebilir. İş yerinde esneklik, çalışan bağlılığını, sadakatini ve devamlılığını artırdığı için organizasyonlara fayda sağlar. İnsanlar, iş günlerini planlama ve iş ile özel hayatları arasında önemli olanları önceliklendirme özgürlüğüne sahip olduklarında daha yüksek performans gösterir.

5. Bağlantı

Bağlantı, güçlü ve anlamlı ilişkiler kurmakla ilgilidir. İnsanlar bağlantı kurduklarında, kendilerini daha az yalnız ve daha desteklenmiş hissederler. Güçlü bir bağlantı duygusu, işte esenliği ve aidiyeti artırır.

“Bağlantı, insanların duygusal ve sosyal ihtiyaçlarını karşılar,” diyor Graham. “Bir lider olarak, insanlarla gerçekten ilgilendiğinizi gösterdiğinizde bu, ilişkilerinizi güçlendirmek ve ekip üyelerinizin esenlik hissini artırmak için güçlü bir araçtır.”

TÜYO: Çalışanlarınızla birebir görüşmeler yaparak gerçek bağlantılar kurun. Onlara iş dışında hayatlarında neyin önemli olduğunu sorun. Ayrıca, ekip üyelerinizin birbirleriyle bağlantı kurabileceği fırsatlar yaratın. Örneğin, projeler veya etkinlikler için işbirliği ortamları oluşturun.

6. Dayanıklılık

Kurumlar, zorlu organizasyonel ortamlarda veya değişim zamanlarında dayanıklı çalışanlara sahip olmaktan faydalanır. Çünkü bu çalışanlar daha etkili ve verimli çalışabilir.

Dayanıklılık ve esenlik aynı şey değildir. Stres, belirsizlik ve aksilikler sırasında dayanıklılığa ihtiyaç duyulurken, esenlik bizi her zaman etkiler.

Dayanıklılık, işler zorlaştığında toparlanma yeteneğidir. Dayanıklı insanlar sadece zorluklar karşısında uyum sağlamakla kalmaz, aynı zamanda büyür ve bir sonraki engellerine hazır hissederler.

TÜYO: Graham, dayanıklılığı geliştirmek için iyi zamanları değerlendirmeyi öneriyor. “Her şey yolunda gittiğinde bile çıtayı yükseltme fikrini seviyorum,” diyor. Çabaya değer: dayanıklı insanlar daha fazla esenliğe sahip olma eğilimindedir ve daha fazla esenlik daha yüksek dayanıklılığa yol açar.

Sonuç: Esenliği Liderlikle Bütünleştirmek

Esenlik liderliği, ekiplerinizin başarılı olması için kritik bir unsurdur. Kendiniz ve çalışanlarınız için esenliği önceliklendirerek, yalnızca bireysel tatmin ve bağlılığı artırmakla kalmaz, aynı zamanda organizasyonunuzun kültürünü dönüştürebilirsiniz.

Bu 6 bileşeni liderlik uygulamalarınıza dahil edin:

  1. Amaç
  2. Gelişim
  3. Sağlık
  4. Yetki
  5. Bağlantı
  6. Dayanıklılık

Unutmayın, liderlik sadece bireyleri yönetmekle değil, aynı zamanda onların esenliklerini desteklemekle de ilgilidir. Esenliği önceliklendirdiğinizde, tüm organizasyon için sürdürülebilir bir başarı ortamı yaratırsınız.

 

Kaynak: Center for Creative Leadership (orijinalinden Türkçeye çevrilmiştir).